مسائل مالی، دغدغه های اقتصادی، مشکلات شغلی و درآمدی به بخش جدایی ناپذیر زندگی بسیاری از ما تبدیل شده است. بخش عمده ای از دغدغه های روزمره زندگی هر یک از ما به مسائل مالی و اقتصادی اختصاص دارد. از وضعیت شغلی و درآمدی گرفته تا انتظاراتی که هر یک از ما در برآورده کردنشان به دلیل کمبودهای مالی ناتوانیم و حتی در برخی از موارد خود را سرزنش می کنیم. اما سوال اساسی این است که تا چه حد مسئولیت وضعیت مالی زندگی من و شما به خود ما بستگی داشته است و به بیان دیگر نتیجه عملکرد خودمان بوده است؟ آیا وضعیت مالی زندگی ما ناشی از عملکرد پدران ما، جامعه ما و اطرافیان ما است و یا اینکه خود ما نیز در آن نقش داشته ایم؟
بهترین پاسخ برای سوال بالا این است که به طور حتم وضعیت مالی زندگی من و شما هم به عواملی بیرونی (جامعه، خانواده، دولت و …) بس آن چتگی دارد و هم به عوامل درونی (عملکرد خود ما). بنابراین چنانچه زندگی ما با مشکلات مالی روبرو است و از کمبودهای مالی رنج می برد و یا اینکه در شرایطنان ایده آل مدنظر ما قرار ندارد، فقط ناشی از عوامل بیرونی نیست و بخشی از این مشکلات و یا نارسایی ها می تواند ناشی از عملکرد خود ما باشد. محکوم کردن دیگران و دست روی دست گذاشتن ساده ترین کاری است که یک فرد در مواجهه با چالش های مالی میتواند از خود بروز دهد.
اتخاذ تصمیمات درست پایه و اساس رشد و توسعه شرایط مناسب زندگی است و این تصمیمات درست محقق نمی شود مگر با داشتن سواد لازم. همانطور که بشر امروز برای گذران زندگی خود نیاز به انواع مختلفی از علوم اعم از خواندن و نوشتن، بهداشت و سلامت، حقوق و رویه های اجتماعی و اداری و… دارد، نیازمند سواد مالی نیز می باشد. سواد و دانش مالی علی رغم اهمیتی که برای زندگی امروز جامعه دارد و علی رغم اینکه بخش عمده ای از وقت و دغدغه افراد را به خود اختصاص داده است، به طور غیر قابل انکاری مورد غفلت واقع شده است.
آموختن سواد مالی نه زمان می شناسد و نه مکان؛ مردم در هر سن و سالی که باشند و در هر جغرافیایی که گذران عمر می کنند بایستی دل به آموزه های مالی بدهند تا بتوانند با اتخاذ تصمیمات صحیح تر زندگی مناسب تری را از نظر مسائل مالی برای خود و خانواده خود رقم بزنند. اما مثل هر دانش دیگر و مثل هر مهارت دیگر، آموختن هر چیز هر چه زودتر باشد و در سنین نوجوانی و کودکی رقم بخورد می تواند مطلوب تر و کارآمدتر باشد. آموختن سواد خواندن و نوشتن، آموختن زبان انگلیسی، آموختن انواع رشته های ورزشی و هر دانش و مهارت دیگری در سنین پایین به طور حتم نتایج مطلوب تری به همراه خواهد داشت. در مورد سواد مالی و اقتصادی نیز همچنین است و آموختن مسائل مالی به طور حتم در دوران کودکی و نوجوانی می تواند نقش مثبت غیرقابل انکاری در زندگی مالی آینده شخص داشته باشد.
آموزش سواد مالی برای کودکان، نوجوانان و جوانان یکی از نیازهای اصلی بشر امروز است؛ بسیاری از کشورهای توسعه یافته به این نکته رسیده اند و تا آن جا پیش رفته اند که آموزش سواد مالی را به عنوان بخشی از برنامه درسی مقاطع مختلف تحصیلی مورد توجه قرار داده اند و درس سواد مالی را به عنوان یک سرفصل درسی در برنامه آموزشی خود گنجانده اند.
کلیپ زیر گزارشی است از آموزش در مدارس که توسط یورونیوز تهیه شده است:
در این میان به نظر می رسد دو نهاد نقش مهم تری در تربیت مالی فرزندان این جامعه دارند؛ خانواده و مدارس. چنانچه مهارت های مالی، پولی و کارآفرینی به عنوان بخشی از برنامه آموزشی و تربیتی خانواده ها و مدارس مدنظر قرار گیرد احتمالا می توان انتظار داشت که نسل آینده نسلی باشد که بهتر از ما پس انداز کردن را آموخته باشد، بهتر از ما مسئولیت مالی زندگی خود را پذیرا باشد، در قبال پدر، مادر و خانواده خود از مسئولیت پذیری بالاتری برخوردار باشد، به جای دنبال کردن رویه های استخدامی به دنبال کارآفرینی و ایجاد اشتغال و ثروت باشد، راه های سرمایه گذاری را بهتر از ما بشناسد و احتمالا نیاز کمتری به آزمون و خطا در زندگی داشته باشد.
آخر کلام اینکه برداشت آینده نتیجه کاشت امروز است، داشتن فرزندان مسئولیت پذیر، خلاق، کارآفرین، مقتصد، اهل پس انداز و سرمایه گذاری و … کار چندان سختی نیست؛ تنها و تنها بایستی اجازه دهیم تا او در معرض آموزش و تجربه مسائل اقتصادی قرار گیرد و این اتفاق هر چه سریعتر رخ دهد به طور حتم مطلوب تر خواهد بود.